Aşure Günü: Bin yıllık Lezzetin Ardındaki Kültür ve Hikaye
2025 yılında Aşure Günü, 5 Temmuz Cumartesi gününe denk geliyor. Hicri takvime göre Muharrem ayının 10. günü olan bu özel zaman dilimi, hem İslami hem de kültürel anlamda büyük bir öneme sahiptir.
Beytullah Çağlar
Aşure sadece bir tatlı değildir. Tarihin derinliklerinden günümüze ulaşan kültürel bir hafıza ve paylaşmanın simgesidir. Bu yıl 5 Temmuz Cumartesi gününe denk gelen aşure günü her yıl Muharrem ayının 10. günü yapılır. Muharrem ayının 10. günü yapılan bu tatlının altında birçok inancı ve halkı etkileyen bir hikaye yatar.
Nuh'un Gemisinden Sofralara
Aşure'nin en çok bilinen hikayesi, Nuh Tufanı'na dayanır. Rivayete göre büyük tufan sonrası Nuh'un gemisi, aylar süren tufanın ardından Cudi Dağı'na oturur. Gemide olanlar hayatta kalmayı başarmıştır. Hayatta kalmalarına rağmen çok erzakları kalmamıştır. Çok erzağı kalmayan gemi halkı ellerinde ne varsa bir araya getirmişler.Bir avuç buğday, birkaç nohut, azıcık fasulye, kuru meyveler... Tüm bu malzemelerle bir yemek hazırlamışlar. Bu yemek günümüzde aşure adını almıştır.
Peygamberlerle Anılan Diğer Rivayetler
Aşure Günü'nün sadece Nuh Tufanı'yla değil diğer birçok kutsal olayla da bağlantısı olduğuna inanılır. İslam kaynaklarında, bu günde gerçekleştiği rivayet edilen diğer olaylar şunlardır:
Hz Musa'nın İsrailoğulları'nı Kızıldeniz'i yararak Firavun'un zulmünden kurtarması
Hz Yunus'un balığın karnından sağ bir şekilde kurtulması
Hz İbrahim'in Nemrut'un ateşinden sağ çıkması
Hz Yakup'un oğlu Hz Yusuf'a kavuşması
Hz. İsa'nın doğumu ve ölümden kurtarılıp göğe yükselmesi
Toplumsal Dayanışmanın Tatlı Hali
Aşure sadece bir tatlı değil aynı zamanda sosyal ve kültürel bir mirastır. Aşurenin kültürel öneminin merkezinde paylaşma vardır. Paylaşmanın, komşuluğun ve toplumsal bağların güçlenmesinde önemli rol oynar. Aşure Günü'nde yapılan tatlı eşe dosta dağıtılarak sofraların bereketi paylaşılır.
Aşure Anadolu'nun Paylaşma Kültürüdür
Aşure hem dini bir ibadetin tatlıya dökülmüş hali hem de Anadolu insanının misafirperverliğini, hoşgörüsünü ve toplumsal sorumluluk anlayışını yansıtan derin bir kültürel semboldür.
Sofra’da Bu Ay
- İnci Bak’tan kabak ve patlıcanla ezber bozan tarifler
- Şef Beyza Çevik ve Berrin Ak’tan Beş Çayı Sofraları
- Zeynep Dinç'ten Yazı Yufkaya Saran Tarifler
Bakmadan Geçmeyin
VakıfBank Kültür Yayınları’nın Lezzet Dolu Kitabı “Peynir” Dünyanın En İyisi Seçildi
VakıfBank Kültür Yayınları’nın (VBKY) çocuklara özel hazırladığı “Türkiye'de Yaşıyorum, Ne Yediğimi Biliyorum” serisinin ilk kitabı olarak ocak ayında yayımlanan “Peynir”, uluslararası alanda büyük bir başarıya imza attı ve Portekiz’de ödüle layık görüldü. Neşe Biber ve Berrin Bal Onur’un uzun yıllardır ülkemizin gastronomik zenginliğini ve yerel kültürünü gelecek nesillere aktarma çabalarının bir ürünü olan “Peynir” Portekiz’in Cascais kentinde düzenlenen Cascais Dünya Yiyecek Zirvesi (Cascais World Food Summit) kapsamında gerçekleştirilen ve 82 ülkeden yüzlerce eserin yarıştığı 30. Gourmand Awards’ta “Dairy” (süt ürünleri) kategorisinde “Dünyanın En İyi Kitabı” seçildi!
