SADEYAĞ (GHEE) HAKKINDA...
Berraklaştırılmış tereyağı veya susuz süt yağı olarak da bilinen Ghee, tereyağının saflaştırılmış halidir. Başta Asya olmak üzere, Afrika'nın belirli kesimlerinde ve Hindistan'da uzun süredir bilinen ve kullanılan bir yağdır. Tereyağının doymuş yağ içeriği yüksek olması nedeniyle fazla miktarda tüketimi önerilmez, günlük ortalama 1 tatlı kaşığı yeterlidir. Ghee ile yapılan çalışmalarda ise diyetin yüzde 5-10 oranında ghee içermesinin (1 yemek kaşığı) kan kolesterol ve trigliserit düzeylerini etkilemediği ortaya konulmuştur. Bir başka çalışma, ghee kullanımının karaciğer mikrozomlarında kolesterol biyosentezinden sorumlu olan HMG-CoA redüktaz aktivitesini etkilemediğini göstermektedir. Bu da, kolesterol içermediği için kolesterolü yükseltmediği anlamına gelmektedir. 2018 yılında 200 kişide yapılan bir çalışma sonucuna göre ghee tüketimi; LDL kolesterolü azaltıp, HDL kolesterol seviyelerini yükselttiğini göstermiştir. Kısa zincirli yağ asitlerinden olan bütirik asit içeriği ile sindirim sistemi üzerinde etkilidir, mide ve bağırsağa fayda göstermekte, aynı zamanda anti-iflamasyon etkisi de bulunmaktadır. A, D, E, K vitaminlerini ve CLA (konjuge linoleik asit) içerir. Laktoz ve kazein gibi allerjen proteinler içermediği için intoleransı olanlar rahatlıkla tüketebilir. Kolesterol içermediği için özellikle kolesterol değerleri yüksek veya kalp-damar hastalığı olup tereyağı yemek isteyen bireyler için iyi bir alternatiftir.
İŞTE PRATİK SADEYAĞ YAPIMI
Tereyağını sos tenceresine alın. Orta ısıda eritin. Erime esnasında üzerinde oluşan köpüğün tamamını başka bir kaba alın. Üzerinde hiç köpük kalmamalı. Köpük bitince, kısık ısıda süt bileşenlerinin dibe çökmesini ve kahverengileşmesini bekleyin. Rengi koyulaşınca elde ettiğiniz yağı tülbent yardımı ile süzün. Süzdüğünüz yağı oda ısısında veya buzdolabında muhafaza ederek tüketebilirsiniz.
AKLINIZDA BULUNSUN!
Köpükler temizlendiği zaman elde ettiğiniz yağa "clarified butter" adı verilir. Ghee ise bu yağın içindeki süt bileşenlerinin karamelize olarak yağa özel bir tat vermesiyle olur. Ghee, süt bileşenlerinden ve suyundan arınmış tereyağıdır. Bu nedenle yanmadan, normal tereyağından çok daha yüksek ısıya kadar dayanabilir. Ghee, içindeki laktoz ve kazein bulunan kısımlarından yani süt bileşenlerinden ayrıldığı için laktoz ve kazein intoleransı olanlar tarafından da kullanılabilir.
