Pirinç Çeşitleri ve Özellikleri
Dünya genelinde binlerce pirinç çeşidi olduğu tahmin ediliyor. Ancak bu türlerden bazıları besin değerleri, tatları, görünümleri ve yapıları itibariyle daha ön planda. Dünyada ve Türkiye'de en sık tüketilen pirinç çeşitlerini daha yakından tanıyalım.
Baldo Pirinç
Türkiye'deki pirinç çeşitleri arasından en çok tüketilen tür olan baldo pirinç; kokusuz, renksiz ve hafif bir yapıya sahip. Pişirildiğinde yüksek oranda su çektiği ve tane tane ayrılabildiği için özellikle pilav ve dolma reçetelerinde sıklıkla kullanılıyor. Baldo pirinci görünümü itibariyle diğer pirinç türlerinden ayıran bir diğer özelliği ise daha şişkin olması. Ayrıca, yüksek oranda karbonhidrat içeriyor. Yüksek oranda vitamin içeren baldo pirinç besin değeri ile dikkat çeker. A, B1, B2, B3, C vitaminlerini de barındırır. Baldo pirinç ölçülü tüketildiğinde sağlık için faydalı bir tahıl olmaktadır. Ölçüyü kaçırdığınızda sağlığınız için tehlikeli olmaktadır.
Osmancık Pirinç
Osmancık pirinç, 1997 yılında Trakya Tarımsal Araştırma Enstitüsü'nün Rocco ve Europa pirinçlerini melezlemesi sonucunda ortaya çıkmış. Hatta bu nedenle Osmancık-97 olarak da adlandırılıyor ve ismini Çorum'un aynı adlı ilçesinden alıyor. Tane tane ayrılması baldo pirince kıyasla daha kolay olduğu için ülkemizde baldodan sonra en çok tüketilen tür olmayı başarmış. Ayrıca, 2012 verilerine göre Türkiye'nin çeltik ekimlerinin yaklaşık %80'i Osmancık pirinçten oluşuyor.
Yasemin Pirinç
Kendine has kokusu, ince uzun taneleri ve hafif şekerli tadıyla jasmine pirinç (yasemin pirinci) Tayland'ın en önemli tarım ürünleri arasında yer alır. Basmati ve della pirinçleri gibi jasmine pirinç de aromatik pirinçler sınıfına girmektedir. Buğdaygiller familyasından suda yetişen tek tahıl olarak bilinen pirinç, yeryüzünde tüketimi yapılan en eski besin maddelerinden biridir. Yaklaşık 8 bin yıllık tarihiyle tahıl üretimi alanında buğday ve mısırın ardından dünyada üçüncü sırada yer alır.
Kepekli Pirinç
Kepekli pirinç, beyaz pirinç gibi işlenme sürecinden geçmediği için doğal vitaminlerini kaybetmez. Pirincin kabukları protein, yağ, karbonhidrat, demir ve kalsiyum açısından beyaz pirinçten daha zengindir. Nişasta açısından ise beyaz pirinçten daha fakirdir. Kepekli pirinç, beyaz pirinçten beş kat daha fazla lif içerir ve B2 vitamini açısından da önemli bir kaynaktır.
Siyah Pirinç
Siyah pirinç, tam da adı gibi simsiyah ve güçlü antioksidan özellikleri nedeniyle "süper besin" olarak biliniyor. Bu yüzden beyaz pirinç kullanmaya alışık olanlar için ilk görüşte oldukça şaşırtıcı gelse de içeriği bakımından beyaz pirinçten daha sağlıklı olduğu söylendiğinden meraklılarının mutlaka denemesi gereken tatlardan biri.
Kırık Pirinç
Tatlı yapımında ihtiyaç duyulan nişastayı bünyesinde taşıyan kırık pirincin pilav yapımından çok, sütlaç gibi tatlılarda, çorbalarda ve dolma yapımında kullanılması önerilmektedir. Normal pilav çeşitlerinden tat olarak bir farkı olmayan kırık pirincin, bir tam pirinç tanesinin dörtte üçünü oluşturması sebebiyle pişirme aşamasında farkı anlaşılabilir. Kırık pirincin, pilav yapımında kullanıldığında, dağılmaya ve hamurlaşmaya yol açtığı gözlemlenmektedir. Ancak sulu köfte, dolma, yaprak sarması, çorba gibi yemeklerde ve tatlı yapımında kullanıldığında, içindeki nişasta miktarı ile yemeğe kattığı yoğunluk ve lezzet açısından tam pirinçlere göre çok daha iyi sonuçlar yaratabilir. Kırık pirinç özellikle ıspanak, kabak gibi sebze yemeklerinde kıvam arttırıcı işlevi görür.
En Sağlıklı Pirinç Hangisi?
Kepekli pirinç diğer türlere kıyasla daha az işlem gördüğünden içerdiği lif, protein ve B vitamini oranı daha yüksek. Kompleks karbonhidrat olarak değerlendirilmesi nedeniyle sindirimi daha kolay ve kan şekeri düzeyinin kontrol altında tutulmasına yardımcı oluyor. Bu nedenle kepekli pirinç, en sağlıklı pirinç türlerinden biri olarak değerlendiriliyor.
