Baklagiller familyasından olan bezelyenin anayurdu konusunda farklı görüşler bulunmakla birlikte, genel kanı bezelyenin Ortadoğu ve Orta Asya arasındaki bölgeye özgü olduğu yönünde.
Tarımı yapılan en eski bitkilerden biri olan bezelye, Antik Yunanlılar ve Romalılar tarafından M.Ö 500-400 yıllarında yetiştiriliyordu.
Bugün başta Kanada, ABD, Avrupa ülkeleri, Çin, Hindistan, Rusya ve Avustralya olmak üzere pek çok ülkede bezelye tarımı yapılıyor. Taze ya da kuru olarak tüketilen bezelye, yüksek oranda lif ve protein içerir. Şeker yönünden zengin bir sebze olan bezelye, ayrıca iyi bir B vitamini ve folat kaynağıdır.
Bezelye taneleri taze olarak tüketildiği gibi kurutma, dondurma ve konserve yapımı için de çok elverişlidir. Kurutulmuş bezelyeden yapılan un, çocuk maması, bezelye çorbası ve bazı yemeklerin yapımında kullanılır.
Sultani bezelye: Yassı kabuklu ve küçük tohumlu, körpeyken toplanıp taze fasulye gibi kabuğuyla birlikte yenen bezelye çeşididir.
Tane bezelye (araka): Kabuklu olarak yenmeyen, yalnız olgunlaşan iri taneleri yenen bezelye çeşididir.
Yeşil Kalması İçin:
Haşlayarak kullanacağınız bezelyelerin suyuna ekleyeceğiniz bir tutam karbonat, hem daha çabuk pişmesini hem de piştikten sonra da renginin yeşil kalmasını sağlar.
Satın alıp saklarken:
Tane bezelye alırken, kabukları parlak renkte, sert ve içleri dolu olanlarını tercih edin. Sultani bezelye alırken ise parlak yeşil, pürüzsüz ve taneleri fazla büyümemiş olanları tercih edin. Hemen pişirmeyeceğiniz bezelyeleri buzdolabında iki gün süreyle saklayabilirsiniz.
Bezelyenin sağlığa faydaları:
Bezelye yükse oranda A vitamini, fosfor, potasyum, protein ve karbonhidrat içerir. Kolay çözümlenebilir lif maddeleri içerdiğinden, kandaki kötü kolesterolü düşürücü etkiye sahiptir ve kalp krizi geçirme riskini azaltır. Ayrıca sahip olduğu yüksek orandaki lif, midede uzun süre kaldığından kandaki şeker oranını düzenleyerek bedenin enerji düzeyini sabit tutar. Uykuyu düzene sokar ve iştah açar. Yapılan araştırmalar bezelyeyi çok tüketenlerin akut apandisite çok az yakalandığını ortaya çıkarmıştır.
100 gram çiğ taze bezelye tanesinde:
BESİNLER VE KALORİ Kalori 84 Protein 6.3 gram Karbonhidrat 14.4 gram Kolesterol 0 Yağ 0.4 gram Lif 2 gram
MİNERALLER Fosfor 116 mgr Kalsiyum 26 mgr Demir 1.9 mgr Sodyum 2 mgr Potasyum 316 mgr Magnezyum 35 mgr
VİTAMİNLER A vitamini 640 IU B1 vitamini 0.35 mgr B2 vitamini 0.14 mgr B3 vitamini 2.9 mgr B6 vitamini 0.16 mgr C vitamini 27 mgr E vitamini 2.1 mgr Folik asit 35.5 mcgr
