NEDİR, NE DEĞİLDİR?
ASPARTAM
Aspartam bir tatlandırıcıdır ve kimyasal formülü aspartil-fenilalanin-1-metil ester şeklindedir. Kimyasal olarak, aspartam aspartat ve fenilalanin aminoasitlerinden oluşan bir dipeptidin metil esteridir. Çay şekeriyle karşılaştırıldığında, aspartam 180 kat daha tatlıdır. İlk kez James M. Schlatter tarafından 1965 yılında keşfedilmiş ve ABD'de 1974 yılında kullanımı onaylanmıştır. Bununla birlikte uzun süre güvenilirliği tartışmalı bir konu olmuştur. Yapılan araştırmalar aspartamın zararlı etkilerine dair kanıtlar bulamamış olsa da kullanım güvenliği konusunda ciddi tartışmalara yol açmıştır.
HANGİ ÜRÜNLERDE VAR?
Aspartam içeren ürünler genellikle diyet soda, şekersiz dondurma, kalorisi azaltılmış meyve suyu, sakız, yoğurt, şekersiz şeker gibi ürünler şeklinde sıralanabilir. Kısacası günlük hayatımızda sıkça tükettiğimiz pek çok yiyecek ve içecekte bulunuyor. Uzun yıllardır kullanılan aspartamı gündeme getiren ise Dünya Sağlık Örgütü'nün yaptığı 14 Temmuz'da yaptığı bir açıklama oldu. DSÖ'ye bağlı Uluslararası Kanser Araştırma Merkezi aspartamı, 'Grup 2B' yani 'kanser şüphesi bulunan maddeler sınıfı' olarak tanımlanan listeye ekledi. Buna karşın günlük güvenli aspartam tüketimiyle ilgili tavsiyesinde ise bir değişikliğe gitmedi.
ASPARTAMIN DOĞAL ALTERNATİFLERİ
Aspartam ile ilgili tartışmalar ve araştırmalar devam etse de bu süreçte aspartam alımını sınırlamak isteyenler alternatif bir doğal tatlandırıcı kullanmayı düşünebilirler.
• Bal, şeker kamışı pekmezi
• Doğal meyve suyu
NEDİR, NE DEĞİLDİR?
GLİKOZ ŞURUBU
Şeker hayatın her alanında karşımıza çıkan bir besin maddesidir. Glikoz şurubu da şekere çok benzeyen, mısır nişastasından elde edilen bir katkı maddesidir. Renksiz ve şeffaf bir görünüme sahiptir. Kıvamlı bir sıvıdır. Boş enerji kaynağı olarak adlandırılan glikoz şurubunun 1 gramı yaklaşık 4 kalori içermektedir. Gıda sektöründe nişasta bazlı şeker olarak geçen şeker aslında glikoz şurubudur. Sağlık için olan zararlarıyla gündeme gelen glikoz şurubu, doğal bir şeker olmadığı için çeşitli sağlık sorunlarına sebebiyet vermekte. Ekonomik değeri daha düşük olduğu için şekerin yer aldığı gıdalara eklenmektedir. GLİKOZ ŞURUBUNUN ZARARLARI • Kadınlarda ve erkeklerde hormonal bozukluğa neden olan glikoz şurubu, bedensel gelişim bozukluğuna da neden olur. • Östrojen hormonunun yükselmesine sebep olduğu için erkeklerin glikoz şurubundan kadınlara göre daha fazla uzak durması önemlidir.
• Glikoz şurubunu sık tüketen toplumlarda kanser hastalığının daha yaygın olduğu saptanmıştır.
• Glikoz şurubu vücut direncini düşürdüğünden vücudu kanserli hücrelere daha açık hale getirmektedir.
• Yaşam kalitesini ve bağışıklık sistemini düşürmektedir.
• Kalp krizini tetikleyen maddeler arasında yerini alıyor. Eğer glikoz şurubunu yüksek oranda tüketirseniz damarların tıkanmasına sebep olabilirsiniz.
• Tatlı gıdalara eklenen glikoz şurubu kişilere anlık doygunluk hissi verir. Anlık doygunluk ise çok kısa bir süre sonra açlık hissini meydana getirir.
• Çok sık tüketen toplumlarda görülen obezite yaşam kalitesini düşürür.
• Kısa süreli tokluk hissi peşinden acıkmayı getireceği için kişiler gün içinde daha çok miktarda yemek yemektedir. Bu döngü ise metabolizmayı bozmaktadır.
• Paketli ürünleri hiç tüketmeyen kişiler birden paketli ürün tüketmeye başladığında sık sık glikoz şurubu içeren besinleri aldığında gözle görülür bir kilo değişimi yaşarlar. Özellikle de göbek çevresinde oluşan yağlanmanın nedeni budur. Kısa sürede kilo almak istemiyorsanız hayatınızdan glikoz şurubunu çıkarmanızı tavsiye ederiz.
DİĞER TATLANDIRICILAR
Sükroz:
Sofra şekeri olarak da bilinen şeker pancarı ve kamışından elde edilen bir disakkarittir. Bal, mısır şurubu ve esmer şekerin yapısındadır.
Fruktoz:
Fruktoz meyvelerde ve balda doğal olarak bulunmaktadır. Diyabetik ürünlerin yapımında da kullanılmaktadır.
Sorbitol:
Sebze ve meyvelerde doğal olarak bulunmaktadır. Günlük alım miktarı 30 gramı geçtiğinde hazımsızlığa ve ishale yol açabilir.
Mannitol:
Tatlılık derecesi glikoz kadardır. Gıda sanayinde, ciklet ve şeker üretiminde tatlandırıcı olarak kullanılmaktadır. Ksilitol: Meyve ve sebzelerde ( çilek, malta eriği, karnabahar ) bulunmaktadır. Diş çürüklerine karşı koruyucu etkisi bulunmaktadır.
Sakkarin:
Çay şekerinden 300–400 kat daha fazla tatlıdır. Yüksek dozda sakarin alımının hayvanlarda üriner sistem tümörlerine neden olduğu ortaya çıkınca insanlarda sakarin kullanımının kanser ile ilişkisi olabileceği riski nedeniyle kullanımı yasaklamıştır. Siklamat:
Sukroza göre 30 kat daha tatlıdır. Aşırı siklamat alımı ishale neden olmakta
